Verslag Flitscongres Parlementsverkiezingen: "Bij ons gaat het om de inhoud"

“Bij de verkiezingsdebatten op televisie lijkt het vooral om de competitie, de winst en de ‘oneliners’ te gaan.” Zo stelde gespreksleider Ilona Hofstra bij de start van het Flitscongres dat de Nederlandse Vrouwen Raad op 7 september 2012 in de Statenpassage van de Tweede Kamer organiseerde. “Bij ons gaat het om de inhoud.”

14.09.2012 | Nederlandse Vrouwen Raad

---

“Bij de verkiezingsdebatten op televisie lijkt het vooral om de competitie, de winst en de ‘oneliners’ te gaan.” Zo stelde gespreksleider Ilona Hofstra bij de start van het Flitscongres dat de Nederlandse Vrouwen Raad op 7 september 2012 in de Statenpassage van de Tweede Kamer organiseerde. “Bij ons gaat het om de inhoud.” Ilona bood de voor het congres genodigde vrouwelijke politica aan om “relaxt achterover te leunen en zich als een spons te voeden met wat vrouwen hier naar voren brengen”.
V.l.n.r.: Nicole van Gemert, Anouchka van Miltenburg, Jetta KlijnsmaDaar gingen Mona Keijzer (CDA), Carla Dik (Christen Unie), Pia Dijkstra (D’66), Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), Nicole van Gemert (SP), Anouchka van Miltenburg (VVD) en Jetta Klijnsma (PvdA) graag op in. Tijdens het debat werden op verschillende voor vrouwen belangrijke punten de verschillen tussen de partijen duidelijk, maar ook de overeenkomsten. Bovendien werd er achter de debattafel druk geschreven om zoveel mogelijk van de door de deelnemers ingebrachte inhoud mee te kunnen nemen.

Door de NVR was, in samenspraak met de lidorganisaties, een vijftal stellingen voorbereid over: economische zelfstandigheid, verdeling arbeid & zorg, gelijke behandeling m/v, duurzame ontwikkeling, en geweld tegen vrouwen. De stellingen werden steeds door een woordvoerder van een van de lidorganisaties naar voren gebracht. Daarna werden enkele politica uitgenodigd te reageren op stelling en vragen, en vervolgens konden ook de zaal en de andere politica deelnemen in de discussie.

Presentatie politieke partijen
Maar voor het zover was kregen de (kandidaat-)Kamerleden elk kort de tijd om de voor vrouwen belangrijke punten uit hun partijprogramma te presenteren.
”De emancipatie is nog niet klaar”, benadrukte Jetta Klijnsma, “Je moet als vrouw zelf je broek op kunnen houden.” Voor de PvdA blijft economische zelfstandigheid juist ook van vrouwen daarom een punt van aandacht, met zaken daarin als bijvoorbeeld ‘het glazen plafond’ en gelijke beloning.”Vrouwen- en mannenbelangen komen best veel overeen”, aldus Anouchka van Miltenburg. “We zoeken allemaal naar zekerheid.” Met name vrouwen vragen zich af: Kan ik straks nog aan ’t werk? Is er een goede toekomst voor m’n kinderen? De VVD zet zich daarom in voor banen, banen, banen.
“Voor de SP staat vrijheid van keuze voorop.” Willen vrouwen gaan werken of niet, en willen ze fulltime of parttime werken. “Maar dan moet je als vrouw wel gelijke kansen hebben”, aldus Nicole van Gemert, die nu voor de SP kandidaat is voor de Tweede Kamer, maar voor velen al bekend was door haar betrokkenheid voorheen bij de NVR-lidorganisatie Women in Europe for a Common Future (WECF). Liesbeth van Tongeren benadrukte het belang van gelijke rechten. Zij vindt dat de talenten van vrouwen beter benut moeten worden. “Er is nog nooit een vrouwelijke minister-president geweest in ons land en ook het aantal vrouwelijke burgemeesters en wethouders is heel erg klein. Dat moet en kan veranderen: er zijn genoeg geschikte vrouwen.” Pia Dijkstra was, voordat ze Kamerlid werd voor D’66, voorzitter van de Taskforce Deeltijd Plus. “Als Taskforce hebben we aangegeven hoe je vrouwen kunt stimuleren om meer te gaan werken.” Haar partij blijft ook in de komende jaren de maatregelen van de Taskforce uitdragen.
Carla Dik, kandidaat-Kamerlid voor de Christen Unie, was al eerder op een Flitscongres van de NVR te gast (2009), maar toen als kandidaat voor het Europees Parlement. Zij gaf aan “enorm verontwaardigd” te zijn over mensenhandel. “Vrouwen uit Roemenie en Bulgarije die hier in de prostitutie terecht komen en daar niet meer uit kunnen.” De Christen Unie wil extra politie die op dit soort taken wordt ingezet en een meldplicht bij de Kamer van Koophandel.
Aan Mona Keijzer, die bij CDA-kiezers een snel stijgende ster is, en als tweede op de lijst ook regelmatig deelneemt aan debatten op de televisie, vroeg Ilona Hofstra of zij zich niet ergert aan het feit dat zij als vrouw tussen alle mannen dan altijd opmerkingen krijgt als: “Wat ziet u er leuk uit”. Mona maakt zich daar niet druk om, integendeel: “Het is toch leuk als je een complimentje krijgt?” Zij vindt het een groot goed dat je als vrouw de keuze kan maken om minder te gaan werken als er kinderen komen. “Fulltime werken moet niet de norm zijn.” Het CDA maakt zich hard voor het terugdringen van huiselijk geweld. “Thuis moet de plek zijn waar je veilig kunt zijn. We moeten vrouwen helpen door ze weerbaar te maken, zodat ze zelf kunnen beslissen: Genoeg is genoeg.”  

Stelling 1. Economische zelfstandigheid
Tineke van der Kraan van de FNV Vrouwenbond was woordvoerder voor deze stelling. “Economische zelfstandigheid is belangrijk”, aldus Tineke, "een onafhankelijk bestaan biedt de mogelijkheid om eigen keuzes te maken”. Als je financieel afhankelijk bent van iemand is er ongelijkheid in positie in die relatie. Bovendien zijn vrouwen kwetsbaar als ze onvoldoende inkomen verwerven, bijvoorbeeld bij scheiding, bij pensioen. Tineke benadrukte dat de overheid en de politiek de noodzaak van economische zelfstandigheid moeten uitdragen. En dat er geen bezuinigingen worden doorgevoerd die vrouwen in hun economische zelfstandigheid belemmeren.

De discussie spitste zich toe op ongelijke beloning en de voorzieningen voor de (tussen- en naschoolse) kinderopvang.
Ongelijke beloning is verboden, volgens Nicole van Gemert, maar toch gebeurt het. De SP wil dat de Arbeidsinspectie daarop gaat controleren. Liesbeth van Tongeren gaf aan dat GroenLinks geld wil weghalen bij grote vervuilers om daarmee de problemen aan de onderkant van de arbeidsmarkt aan te pakken, zoals het tegengaan van ongelijke beloning, maar ook het verbeteren van de kinderopvang.
Het onderwerp kinderopvang leek ‘de knuppel in het hoenderhok’. Vanuit de zaal werd fel geageerd over het “achterlijke schoolsysteem” waarbij je je kinderen om 12 uur moet ophalen en een uur later weer moet terug brengen. “Regel een fulltime schooldag van 8 tot 8.”
Volgens Anouchka van Miltenburg staat die mogelijkheid al in de wet, “maar ouders en scholen moeten dat samen organiseren". Carla Dik beaamde dat: “Het is inderdaad bij wet geregeld. Als de school het niet doet, stel het dan via de Ouderraad aan de orde.”
”Er is gemillimeterd in de (na)schoolse opvang”, aldus Jetta Klijnsma. De PvdA hanteert ook hier het principe ‘de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten’: “kinderopvang moet voor iedereen beschikbaar zijn". Ook de SP wil voor iedereen toegankelijke kinderopvang en wil daarom inkomensafhankelijke voorzieningen. D’66 wil de kwaliteit van de kinderopvang verbeteren en de bezuinigingen deels terugdraaien. Ook de kwaliteit van gastouderopvang wil D’66 beter borgen. Volgens Carla Dik en Mona Keijzer moet er zeker meer ruimte komen voor informele opvang. “Maar kwaliteitseisen invoeren, zoals D’66 wil, maakt het ingewikkeld”, aldus Mona.

Stelling 2. Eerlijke verdeling arbeid & zorg, taakverdeling m/v
Linda van Heeren van de Molukse Vrouwen Raad leidde de stelling in met een voorbeeld uit haar eigen praktijk. Als schooljuffrouw werd haar door een leerling gevraagd: “Juf, wat doet u in uw vrije tijd”. “Het eerste wat me te binnen schoot”, zei Linda, “ was: voor m’n kinderen zorgen”. Hebben vrouwen, moeders wel vrije tijd? Zij benadrukte dat betaald en onbetaald werk, ook mantelzorg, gelijkelijk over mannen en vrouwen verdeeld moeten zijn.
Voorts wees ze op de specifieke behoeften van vrouwen van etnische minderheden. Het beleid moet voor etnische minderheden maatwerk leveren. Maar deze (doel)groepen worden in de Emancipatiemonitor niet meegenomen. Hoe kun je dan meten in hoeverre de emancipatie bij deze groepen is doorgevoerd?

In het navolgende debat werd haar specifieke vraag eigenlijk door niemand beantwoord. “De Kamer gaat niet over de Emancipatiemonitor.” Reden waarom Christine Nanlohy, voorzitter van de Molukse Vrouwen Raad, de vraag vanuit de zaal nog maar weer opnieuw stelde. Uiteindelijk gaf alleen Mona Keijzer hierop antwoord: Etnische minderheidsgroepen apart zichtbaar maken in de Emancipatiemonitor, “dat is een aanbeveling die wij als Kamerleden aan de minister kunnen doen”.

Het debat over de taakverdeling m/v bracht niet echt veel nieuws. Een aantal onderwerpen was bij de voorgaande stelling al aan de orde gekomen. Mona Keijzer wees op een wetsvoorstel om te zorgen dat mannen en vrouwen flexibel kunnen werken. Haar partij ijvert daarnaast voor beter bevallingsverlof ook voor mannen (deels overigens zelf betaald). Pia Dijkstra wees op de inzet van D’66 om de openingstijden in de samenleving flexibeler te maken, bijvoorbeeld huisartsen die ook ’s avonds spreekuur hebben.
Vanuit de zaal werden praktische oplossingen naar voren gebracht als: “de huishoudelijke zelfstandigheid van mannen”, en de mogelijkheid om als partners ieder 6 uur per dag te werken, “dan heb je geen kinderopvang nodig”. Voorbeelden uit het buitenland werden aangedragen, zoals in Zwitserland waar je 2 jaar de tijd hebt rond de geboorte van een kind om flexibel de taken te verdelen met je man, een regeling die door overheid en werkgevers samen wordt gefinancierd. Liesbeth van Tongeren haalde de Scandinavische landen aan waar ook meer keuzes voor vrouwen en mannen zijn, maar daar betaal je ook meer belasting, en of we dat willen?
Tenslotte ging het ook nog even over de mantelzorg. Mona Keijzer: “Mantelzorg dat is iets dat je met z’n allen wilt verlenen”. En Pia Dijkstra: “We zijn er met z’n allen van overtuigd om meer voor elkaar te doen. Over 10 jaar is 1 op de 4 mensen mantelzorger. Daarom wil D’66 fiscale voordelen regelen voor mantelzorgers.” En ja, ook bij de mantelzorg zie je de traditionele rolverdeling: vrouwen doen de zorgtaken en mannen de administratieve zaken.

Stelling 3. Gelijke vertegenwoordiging m/v op invloedrijke en gezichtsbepalende posities
Anneke van Doorne, voorzitter van de Vereniging van Vrouwen met Hogere Opleiding (VVAO), vroeg als woordvoerder van de derde stelling om een consistente visie van de overheid en de politiek op wat mannen en vrouwen moeten kunnen doen. Er is een grote ‘waste of talent’ in dit land, omdat vrouwelijk potentieel onbenut blijft. Jammer voor de vrouwen en jammer voor de grote problemen die er zijn. Zet dat vrouwelijk denken in om alles wat er in de wereld speelt te helpen oplossen. Zij vroeg de politica: “Kunnen jullie iets doen aan meer vrouwelijke ministers, staatssecretarissen, burgemeesters en wethouders?”
Jetta Klijnsma wees op de PvdA-lijsten voor de Tweede Kamer waar altijd evenveel mannen als vrouwen op staan. “Daar komen goede vrouwen uit voort voor het lokaal bestuur.”
“We moeten op zoek naar vrouwen die het willen.” Toen Jetta even burgemeester van Den Haag was, tussen Deetman en Van Aartsen in, waren er onder de sollicitanten naar de burgemeestersfunctie geen vrouwen. Maar niet alleen vrouwen moeten het willen. Ook degenen die over de benoemingen gaan. Pia Dijkstra: “Het AVRO-bestuur wilde destijds een vrouw in het bestuur en heeft toen gericht gezocht.”
“Ik ben lang niet voor quota geweest”, erkende Liesbeth van Tongeren, “maar denk inmiddels dat je er alleen maar komt als je het afdwingt.” Er ligt een amendement om meer vrouwen aan de top bij bedrijven van 250 werknemers en meer inderdaad op te leggen.
Maar Mona Keijzer sprak zich uit tegen quota: “Het leidt vaak tot dezelfde vrouwen op wisselende functies”. Op de vrouw af gevraagd bleken alleen GroenLinks en de PvdA voor het werken met een vrouwenquotum.

Stelling 4. Duurzame Ontwikkeling: geen woorden maar daden
Op 15 oktober 2012 spreekt ze als Vrouwenvertegenwoordiger de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties toe. Tijdens het Flitscongres was ze woordvoerder voor de stelling over duurzame ontwikkeling: Anke Vervoord, directeur van Vrouwen van Nu.

Duurzame ontwikkeling lijkt, volgens Anke, op gespannen voet te staan met verkiezingen. Bij verkiezingen gaat het om korte termijn, en als je naar de laatste kabinetten kijkt, wordt de termijn steeds korter. Wat Anke mist in het kabinetsbeleid is een holistische langetermijnvisie op duurzame ontwikkeling. “We eisen dat ze verder kijken dan hun partij en hun kabinet.” Ook moeten ze kiezen, aldus Anke: “Gaan we voor welvaart of voor welzijn”? Een crisis biedt daarin, volgens haar, juist kansen.
De overheid moet burgers stimuleren in duurzaam consumeren, en bedrijven in duurzame productie. Grote bedrijven zijn de motor achter grote ontwikkelingen. Vrouwen maken voor 70 tot 80% van de aankopen uit wat er gekocht wordt. Daar zit enorm veel power. Daar kan de overheid iets mee. De overheid moet vrouwenorganisaties die deze power kunnen mobiliseren, steunen.

Alle politieke partijen, althans voor zover vertegenwoordigd op het Flitscongres, doen hun best op het gebied van duurzame ontwikkeling. Tenminste als je afgaat op de antwoorden van de politica. Het CDA streeft naar het verbinden van ecologie en economie. Slimme combinaties tussen innovatie, economische ontwikkeling en duurzaamheid. De Christen Unie zet in op een omslag in de energievoorziening en een hogere belasting op milieuvervuilende productie. Ook is de Christen Unie groot voorstander van de vleestax om de vleesconsumptie in Nederland te verlagen. GroenLinks en de SP willen allebei af van de keuze óf de economie óf het milieu. "Je kunt investeren in allebei; maar als je de keuze maakt om te vergroenen word je afgeschilderd als ‘niet realistisch' ". De VVD gaat uit van het principe: ‘de troep opruimen die je zelf hebt gemaakt’. "Dat geldt in het groot ook", aldus Anouchka van Miltenburg. De VVD is niet voor een vleestax: “Onze boodschappen worden duurder; we moeten kunnen kiezen, niet verplichten." Volgens Jetta Klijnsma zit het bij Diederik, bekend als onder meer voormalig Greenpeace-activist, in de genen. Waarmee ze maar wilde zeggen dat het bij de PvdA wel goed zit met de aanpak van duurzame ontwikkeling. Maar: “vrouwen kunnen in hun eigen huis het grote verschil maken, dan hoeven wij in de Tweede Kamer minder te regelen”.

Stelling 5. Voorkomen en aanpakken geweld tegen vrouwen
Het was niet zonder reden dat Aletta Makken van Vrouwenplatform Carree de stelling over geweld tegen vrouwen presenteerde. Dit vrouwenplatform is de afgelopen jaren erg actief geweest in Overijssel en aangrenzende provincies in het NVR-project Doorbreek Huiselijk Geweld, en neemt ook nu deel in het pilot-project om slachtoffers van huiselijk geweld te steunen in het weer op de rails krijgen van hun leven.
Aletta benadrukte dat het Nationaal Actie Programma Huiselijk Geweld, dat het huidige kabinet heeft toegezegd maar nu – hangende een nieuw kabinet – is uitgesteld, er beslist moet komen. Een Nationaal Actie Programma geeft landelijk sturing en biedt garantie op blijvende preventie, en opvang en begeleiding van slachtoffers van huiselijk geweld.
Daarnaast vroeg zij aandacht voor vrouwen in conflictgebieden voor wie het gevaarlijker is dan voor de militairen. “De politiek moet de vrouwenorganisaties in die gebieden steunen”, aldus Aletta Makken. Ook vroeg zij de politica aan te geven wat zij willen doen tegen de vrouwenhandel.

Inmiddels waren Mona Keijzer en Pia Dijkstra al naar andere dringende ‘campagne’-zaken vertrokken, maar de nog aanwezige politica spraken zich als één vrouw uit voor het Nationaal Actie Programma. Anouchka van Miltenburg: “Daar heeft de Kamer om gevraagd, dat moet er gewoon komen”. Ook gemeenten moeten daarbij worden betrokken, aldus Carla Dik en Jetta Klijnsma. Jetta: “Lokale bestuurders moeten enorme voelsprieten hebben voor wat er achter de huisdeur gebeurt”.
Ook in hun aversie tegen vrouwenhandel vonden de partijen elkaar. “Vrouwenhandel is onacceptabel”, aldus Anouchka van Miltenburg. “We moeten steun geven aan de vrouwen die aangifte doen; hen een verblijfsvergunning geven”, vond Nicole van Gemert. En Liesbeth van Tongeren bepleitte: “Laten we ophouden met het bestrijden van kleine drugscriminaliteit en de politie inzetten op het tegengaan van vrouwenhandel”.

Seksespecifieke aanpak ziekte en zorg
In ‘rondje zaal’ aan het eind van de bijeenkomst konden los van de stellingen nog punten aan de politica worden meegegeven. Zo signaleerde Lydia Ketting van de Vereniging van Vrouwelijke Artsen (VNVA).dat geen enkele politieke partij zich kennelijk bewust is van verschillen in zorg voor mannen en vrouwen. “Er is nog grote winst te behalen in de kwaliteit van zorg door seksespecifieke verschillen in ziekte en zorg te onderzoeken”, aldus Lydia.
Met seksespecifieke zorg bedoelt de VNVA een aanpak die gericht is op de vrouwspecifieke aspecten van gezondheid, ziekte en zorg. Niet alleen komen bepaalde ziekten alleen of vooral bij vrouwen of bij mannen voor, ook het beloop van de ziekte kan anders zijn en zich anders presenteren. Risicofactoren zijn anders waardoor onderzoek en behandeling ook beter afgestemd moeten worden.

Na ruim 2 uur van intensieve en levendige discussie, was het toen tijd voor een welverdiend drankje.

Bron:http://www.nederlandsevrouwenraad.nl/html/index.php?paginaID=2011

---

Meer Nieuws

Annual Report WECF 2016

WECF Strategic Plan 2015-2020